Rozwój cywilizacji spowodował odejście człowieka od natury. Brak kontaktu z przyrodą wpływa negatywnie na jego zdrowie i psychikę, obniżając komfort życia. Od pewnego czasu przestrzeń wokół nas stała się znacznie bardziej zielona. W domach, sklepach i biurach zaczęto umieszczać żywe kompozycje roślinne. Modnymi dodatkami stały się drewno, wiklina i kamień. Co za tym stoi? Biofilia. Dziś opowiemy, czym jest biophilic design oraz jak wprowadzić go do wnętrza. 

Czym jest biophilic design?

Biofilią określa się wewnętrzną skłonność człowieka do przyrody i jego dążenie do otaczania się innymi żywymi formami życia. Pojęcie to wypromował Edward Wilson, biolog i zoolog, który swoją koncepcję opisał w latach siedemdziesiątych w książce pt. „Biofilia”. Od tego czasu myśl ta stawała się coraz bardziej popularna. Dziś kształtuje trendy w wielu dziedzinach. Nie ulega wątpliwości, że człowiek potrzebuje natury i czerpie wiele korzyści z obcowania z nią. Szybki rozwój cywilizacji spowodował, że ta potrzeba przejawiająca się tęsknotą za korzeniami, za naturalnym domem stała się tak silna, że dziś jest obecna niemal w każdym aspekcie życia. Trend ten szczególnie silnie wpływa na architekturę, design i wnętrzarstwo. Widać to nie tylko w naszych domach, ale też w przestrzeni publicznej.

Biofilia — królowa designu

Biofilia, czyli umiłowanie wszystkiego, co żywe to nic innego jak intuicyjna więź między człowiekiem a naturą. Musimy ją czuć, aby osiągnąć szczęście i harmonię. Życie w biegu, przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach przez większość czasu, wszechobecna elektronika - to musiało się źle skończyć. Znaczenie biofilnego designu znacznie wzrosło przez pandemię Covid-19. Wówczas byliśmy totalnie zamknięci, co wywołało apogeum tęsknoty za zielenią. 

Biophilic design niezmiennie od kilku lat króluje wśród trendów wnętrzarskich i architektonicznych. Pragnienie połączenia z naturą spowodowało zmianę w myśleniu o przestrzeni. Każdej przestrzeni - zarówno domowej, jak i tej w miejscu pracy, w sklepie czy szerzej rozumianej przestrzeni miejskiej. Istnieje wiele badań naukowych potwierdzających pozytywny wpływ naturalnej zieleni między innymi na samopoczucie, zdrowie psychiczne, rekonwalescencję czy proces nauki. Oznacza to tylko jedno - nie warto męczyć się w przestrzeniach, które nam szkodzą. Należy zrobić wszystko, aby tę właściwość odwrócić. Jak? Niech biofilny design rozgości się w naszym otoczeniu na dobre!

Biophilic design — jak wprowadzić go do wnętrza?

Najprostsza wersja designu biofilicznego w kontekście kreowania przestrzeni polega na otaczaniu się roślinami. Żywe rośliny doniczkowe nie tylko pięknie wyglądają, ale mają też właściwości terapeutyczne. Poprawiają nastrój oraz stan psychiki, a oprócz tego nawilżają i oczyszczają powietrze z kurzu i toksyn. Wnętrza ozdobione roślinami są cieplejsze w odbiorze i postrzegane jako bardziej atrakcyjne. Jednak uwzględnienie roślin w aranżacji wnętrza to nie wszystko. Należy do nich dodać jeszcze inne elementy, które zapewnią realne doświadczanie natury. 

Jakie to elementy? Oprócz roślin warto wybierać naturalne materiały takie jak drewno czy kamień. Ich barwy i faktura przybliżą nas do prawdziwych krajobrazów przyrody. Jeśli nie mamy możliwości ich zastosowania, postawmy na elementy naśladujące naturę. Obecnie w sklepach dostępnych jest mnóstwo materiałów wykończeniowych i dekoracji, które doskonale imitują naturę, nie tylko pod względem barw, ale też faktur. Kształt, wielkość i stopień wypełnienia przestrzeni to elementy, które także mogą wpływać na doświadczanie natury. Powodują wywołanie określonych emocji, takich jak swoboda, wolność czy bezpieczeństwo.

Podsumujmy, o czym należy pamiętać, wprowadzając biophilic design do wnętrza:

• Rośliny

Są absolutną podstawą tego trendu. Można je wprowadzić do wnętrz na różne sposoby. W postaci roślin doniczkowych umieszczonych na podłodze, meblach lub w zwisających pojemnikach, a także w formie zielonych ścian. Nie masz doświadczenia w hodowaniu roślin? To nie problem. Istnieje wiele gatunków o niewielkich wymaganiach, z którymi poradzą sobie nawet początkujący. Do roślin prostych w uprawie należą między innymi zamiokulkas, sansewieria czy epipremnum złociste.

• Barwy i materiały

W wystroju wnętrz nic nie może być przypadkowe. Nie inaczej jest w przypadku designu biofilicznego. Barwy zgodne z jego założeniami mają być jak najbardziej naturalne. Odpowiednie są więc zielenie, błękity, brązy, beże oraz szarości, czyli tak zwane kolory ziemi. Barwy zaczerpnięte wprost z natury działają kojąco na zmysły i uspokajają. Warto zastosować motywy dekoracyjne nawiązujące do roślin czy skał. Stanowią one doskonałe uzupełnienie wnętrz urządzonych w tym stylu.

• Światło

To często bagatelizowana kwestia. Sztuczne oświetlenie nigdy nie zastąpi nam światła słonecznego. Światło naturalne jest najlepsze, dlatego warto wpuszczać go jak najwięcej do wnętrz przez duże okna. Stąd modne wielkopowierzchniowe przeszklenia w budynkach, a nawet szklane sklepienia. Pod nimi zwykle lokalizowane są kompozycje roślinne - w takich warunkach okazy mogą osiągnąć imponujące rozmiary. Jeśli chodzi o sztuczne oświetlenie, to nie jesteśmy go w stanie całkiem wyeliminować. Jednak najlepiej jest maksymalnie ograniczyć światło niebieskie, ponieważ ma ono negatywny wpływ na organizm. Lepszym rozwiązaniem są światła o ciepłej barwie. Są one mniej szkodliwe dla oczu, pomagają się zrelaksować i dodają energii.

• Przestrzeń

Uformowanie przestrzeni także może kształtować wrażenia i emocje. Tą drogą można na przykład dać wrażenie schronienia i wywołać poczucie bezpieczeństwa lub wolności. Można to osiągnąć, stosując zabiegi projektowe takie jak odpowiednie uformowanie przestrzeni, wykorzystanie konkretnych barw czy ażurowych przegród. Dobrym rozwiązaniem jest też zastosowanie ogrodów wertykalnych, które w zależności od zamierzonego efektu spotęgują wrażenie przestrzeni lub dadzą poczucie prywatności.